In de raadsvergadering van 24 juni is de 1 e kwartaalrapportage vastgesteld. De uitkomst van de geactualiseerde begroting 2020 was €1.731.000 nadelig.
Op basis van de autonome ontwikkelingen en de corona ontwikkelingen bedraagt de uitkomst van de geactualiseerde begroting 2020:
bedragen x €1.000 (-/- = Nadeel) | ||
Omschrijving | 2020 | |
1 | Uitkomst na 1e kwartaalrapportage 2020 | -1.731 |
2 | Autonome ontwikkelingen 2e kwartaal 2020 | 2.667 |
3 | Coronaontwikkelingen 2e kwartaal 2020 | -847 |
4 | Noodfonds corona | -200 |
Saldo | -111 |
Meer informatie
Autonome ontwikkelingen
Op basis van autonome ontwikkelingen moet de begroting worden aangepast. Het betreffen de autonome ontwikkelingen, die geen gevolg zijn van het coronavirus.
(bedragen x €1.000) (-/- = nadeel) | |||
Nr. | Omschrijving | Programma | 2020 |
1 | Wethouderspensioenen | Burger en bestuur | -31 |
2 | Normalisatie woonwagens* | Ruimtelijke ontwikkeling | -80 |
3 | Tussentijdse actualisatie grondexploitaties | Herstructurering en vastgoed | -124 |
4 | Bijzondere bijstand | Inkomensvoorziening en arbeidsmarkt | 200 |
5 | BTW reintegratie | Inkomensvoorziening en arbeidsmarkt | 495 |
6 | Rente kredietbank | Meedoen | -15 |
7 | Ontwikkeling sociale teams* | Meedoen | -75 |
8 | Meicirculaire 2020* | Algemene dekkingsmiddelen | 2.297 |
Saldo | 2.667 | ||
*) Deze autonome ontwikkelingen hebben een meerjarig karakter en zijn dan ook in de begroting 2021-2024 opgenomen, die op 29 september 2020 wordt vastgesteld door B&W. |
Toelichting autonome ontwikkelingen
1 Wethouderspensioenen
In juni is er een nieuwe actuariële berekening gemaakt voor onze pensioenverplichtingen van de (oud) wethouders en hun nabestaanden. Doordat de rekenrente lager is uitgevallen, is een storting van €31.000 op dit moment noodzakelijk. Dit is gebaseerd op de rente van mei 2020. Bij de jaarrekening eind 2020 maken we nogmaals een berekening op basis van de rente in september 2020, conform de richtlijnen. Een inschatting maken van de rente is, gezien het grillige verloop, moeilijk te maken.
2 Normalisatie woonwagens
Het traject Overdracht woonwagens is in volle gang. De eerste overdracht heeft plaatsgevonden maar het eind is nog niet in zicht. Het blijkt dat dit traject nog meer inspanningen vraagt dan bij de start kon worden voorzien. Vooral juridische procedures, maar ook de afspraken en juridische inregeling met de corporaties heeft al veel tijd genomen. Het ziet er naar uit dat dit traject nog enkele jaren vraagt voordat ook de laatste standplaatsen op orde zijn en kunnen worden overgedragen. Voor 2020 resteert nog een budget van circa €40.000, terwijl we naar verwachting in 2020 nog €120.000 nodig zullen hebben. Dat laat een verwacht tekort zien van ongeveer €80.000 voor 2020. De verwachting is dat daar bovenop in 2021 en 2022 in totaal nog €230.000 nodig zal zijn om het traject succesvol af te ronden. Een exacte onderverdeling per jaarschijf is moeilijk aan te geven, afhankelijk van procedures e.d.
3 Tussentijdse evaluatie grondexploitaties
Alle grondexploitaties zijn tussentijds geactualiseerd (toelichting zie paragraaf grondbeleid). Per saldo verslechtert het resultaat van de grondexploitaties (verliesvoorziening en risico’s) met €124.000 ten laste van de algemene middelen.
4 Bijzondere bijstand
Het werkelijk beroep op de bijzondere bijstand is in het eerste halfjaar van 2020 lager dan geraamd bij de begroting. Dit betreft met name de bijzondere bijstand die wordt verleend voor beschermingsbewind. Op basis van de realisatie in het eerste half jaar verwachten wij €200.000 lagere lasten in 2020.
5 BTW re-integratie
Met de belastingdienst is overeengekomen dat we over 2012 met terugwerkende kracht 82% van de BTW op re-integratiekosten kunnen compenseren in plaats van de eerder overeengekomen 40%. Dit leidt tot een eenmalig voordeel voor de algemene middelen van €495.063.
6 Rente kredietbank
Het ministerie van Financiën heeft besloten dat per augustus 2020 tot tenminste eind van het jaar, de maximum rente op consumptieve kredieten verlaagd wordt van 14% naar 10%. Dit heeft ook gevolgen voor de rente die de Kredietbank Salland (KBS) in rekening brengt. De maatregel geldt namelijk ook voor gemeentelijke kredietbanken. Vanuit het ministerie is aangegeven dat de maatregel in principe tot eind van het jaar geldt.
7 Ontwikkeling sociale teams
In het college van 9 juni 2020 is besloten om de ontvlechting van de sociale teams in gang te zetten. Ook is hierin aangegeven dat op basis van de projectnotitie inbedding toegang eenmalig budget wordt geregeld in de tweede kwartaalrapportage 2020. Dit budget is bedoeld voor de kosten van de projectleider, onderzoek naar formatiecalculatie, opleidingskosten (inclusief assessment) en vervangende inhuur. De inschatting is dat hiervan €75.000 wordt ingezet in 2020 en €225.000 in 2021. Voorgesteld wordt om de genoemde budgetten op te nemen in de begroting. Het risico uit de 1e kwartaalrapportage (beroep op weerstandsvermogen van €300.000) kan hiermee komen te vervallen.
8 Meicirculaire 2020
Dit betreft de uitkomst van de meicirculaire 2020 Algemene uitkering. In juni is hierover de Raad via een raadsmededeling geïnformeerd. Als onderdeel van het compensatiepakket Coronamaatregelen zijn de VNG en het Rijk overeengekomen om de accressen voor 2020 en 2021 te bevriezen op de stand van deze meicirculaire. Dit houdt in dat over deze jaren geen bijstelling of afrekening achteraf meer plaatsvindt. Dit betekent een voordeel in 2020 van €2.297.000. De structurele effecten worden in de begroting 2021-2024 opgenomen.
Meer informatie
Corona ontwikkelingen
Terwijl in China de eerste coronabesmetting rond de jaarwisseling van 2019 op 2020 wordt gerapporteerd, wordt in Nederland op 27 februari 2020 de eerste besmetting vastgesteld. In eerste instantie wordt gedacht dat de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus beperkt zullen zijn. Half maart maakt de regering echter bekend grote maatregelen te moeten nemen: scholen en horecazaken worden gesloten, en mensen worden gevraagd zoveel mogelijk thuis te werken. Al snel wordt duidelijk dat de uitbraak van het virus grote maatschappelijke en financiële gevolgen zal hebben en dit geldt ook voor de begroting van de gemeente Deventer.
Extra kosten zullen gemoeid zijn met het overeind houden van het maatschappelijk middenveld (cultuur en sport) en het toenemend beroep op bijstand, bijzondere bijstand en schuldhulp. Op veel andere gebieden van het sociaal domein zullen we de gevolgen van het coronavirus gaan zien.
Behalve een toename van de kosten, hebben gemeenten ook last van inkomstenderving als gevolg van de corona-crisis. Daarbij moet worden gedacht aan de compensatie voor het betrachten van coulance rond lokale heffingen en derving van inkomsten uit bijvoorbeeld parkeer- en toeristenbelasting, leges burgerzaken, kermisgelden en onroerendezaakbelasting voor niet-woningen. Dit laatste in verband met bedrijven die in nood komen. Het zal ook betekenen dat de voorziening dubieuze debiteuren moet worden verhoogd.
Realiteit is dat de ontwikkeling van het coronavirus en de inhoud van de rijksmaatregelen onzeker zijn. Op een aantal terreinen kunnen we nu al een prognose maken van de financiële nadelen die optreden. Ook zijn er gevolgen voor de uitvoering van diverse prestaties. Op veel andere terreinen kunnen we alleen maar aangeven dat er risico’s zijn zowel voor 2020 als voor 2021 en later.
De financiële positie van gemeenten staat flink onder druk en de coronacrisis verslechtert deze positie verder door hogere kosten en derving van inkomsten. Het maken van goede afspraken met het kabinet om de financiën van gemeenten te verbeteren heeft de absolute prioriteit van het VNG-bestuur.
In de meicirculaire 2020 over het gemeentefonds werd al aangekondigd dat er in juni een brief zou komen over het eerste compensatiepakket aan gemeenten voor de coronacrisis. Inmiddels is er duidelijkheid over de verdeling van het eerste compensatiepakket van het Rijk en is deze opgenomen in de 2e kwartaalrapportage. Het kabinet biedt perspectief als vervolg op het eerste compensatiepakket voor gemeenten. Momenteel vindt nadere uitwerking plaats. Het financiële effect zal worden betrokken bij de 3e kwartaalrapportage 2020.
Indien de compensaties van het Rijk niet voldoende zijn voor het dekken van de gemeentelijke uitgaven inzake het coronavirus dan zijn er binnen de gemeentelijke begroting 2020 en verder de volgende dekkingsmiddelen beschikbaar:
- uitkomst begroting 2021-2024;
- onvoorzien;
- stelpost autonome ontwikkelingen;
- generieke weerstandsreserve;
- technische reserves waarvoor bij aanwending structurele inkomsten wegvallen.
(bedragen x €1.000) (-/- = nadeel) | |||
Nr. | Omschrijving | Programma | 2020 |
1 | Extra apparaatskosten | Diverse | -402 |
2 | Extra inzet handhaving | Openbare orde en veiligheid | -45 |
3 | Hogere kosten openbare orde en veiligheid | Openbare orde en veiligheid | -35 |
4 | Coronamaatregelen binnenstad | Leefomgeving | -150 |
5 | Parkeerinkomsten | Leefomgeving | -200 |
6 | Kosten Participatie WSW * | Inkomensvoorziening en arbeidsmarkt | -815 |
7 | Inhaalzorg WMO * | Meedoen | -78 |
8 | Maatschappelijke opvang en OGGz * | Meedoen | -872 |
9 | Inhaalzorg en meerkosten Jeugdzorg * | Jeugd en onderwijs | -248 |
10 | Noodopvang / voorziening peuters * | Jeugd en onderwijs | -48 |
11 | Cofinanciering maatregelen OCW | Economie en internationaal beleid | -15 |
12a | Rijksbijdrage 1e compensatiepakket corona | Algemene dekkingsmiddelen | 3.074 |
12b | Stallen rijksbijdrage 1e compensatiepakket corona | Algemene dekkingsmiddelen | -1.013 |
Saldo | -847 | ||
*) Deze financiële ontwikkelingen maken 1 op 1 onderdeel uit van het 1e compensatiepakket corona aan gemeenten voor de coronacrisis. Het restant (€1.013.000) zal worden gestald en blijft daarmee gereserveerd voor nadelen als gevolg van de coronacrisis. |
Toelichting corona ontwikkelingen
1. Extra apparaatskosten
De extra capaciteit tot eind 2020 is enerzijds benodigd om wat corona extra vraagt op te vangen (bijvoorbeeld 1,5 meter economie) op te vangen, anderzijds is het nodig om denkkracht te organiseren voor hoe we verder gaan in de gewijzigde omstandigheden op de diverse beleidsterreinen (bijvoorbeeld Aanvalsplan werk en inkomen). Bovenal geldt dat er extra capaciteit nodig omdat de vitaliteit van een aantal functionarissen te sterk en reeds langdurig onder druk staat. Het gaat om extra tijdelijke capaciteit voor de programma’s Economie, Cultuur, Werk en inkomen, Leefomgeving en Meedoen en de concernstaf.
Tevens is door corona de druk op de vakgroep Telefonie van team Publiekscontacten groot. Het aanbod aan telefoon en mail is onveranderd hoog. Om deze binnen de servicenormen te kunnen beantwoorden is inhuur noodzakelijk.
De omvang en inzet wordt op de diverse programmabladen nader toegelicht.
(bedragen x €1.000)
Programma | Kosten |
Burger en bestuur | 75 |
Leefomgeving | 70 |
Inkomensvoorziening en arbeidsparticipatie | 44 |
Meedoen | 30 |
Economie en internationaal beleid | 123 |
Kunst en cultuur | 60 |
Totaal | 402 |
2. Extra inzet handhaving
Sinds donderdag 12 maart 2020 gelden er verschillende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Deze maatregelen zijn vastgelegd in de Noodverordening Covid-19 veiligheidsregio IJsselland. Het handhaven is een verantwoordelijkheid van onder andere de gemeentelijke toezichthouders en boa’s. Vanuit handhaving wordt er extra aandacht besteed aan binnenstad, horeca, supermarkten, markt, IJsselstrandjes. De afgelopen maanden is de capaciteit van de buitengewoon opsporingsambtenaren bij de gemeente Deventer onder druk kom te staan doordat zij ook belast zijn met reguliere handhavingstaken conform het VTH-uitvoeringsprogramma.
3. Hogere kosten openbare orde en veiligheid
Binnen het programma Veiligheid zijn afgelopen periode extra kosten gemaakt als gevolg van het coronavirus. De kosten betreffen met name de ontwikkeling van een bewustwordingscampagne #voorwiedoejijhet via internet, diverse filmpjes en kosten voor de opvang van arbeidsmigranten, die zelf niet beschikten over huisvesting waarin quarantaine mogelijk was.
4. Coronamaatregelen binnenstad
Als gevolg van het instellen van de 1,5m samenleving in de openbare ruimte van onze binnenstad, zijn diverse maatregelen genomen om de bezoekers en de ondernemers te faciliteren. Er zijn diverse fysieke (tijdelijke) aanpassingen gedaan maar er is ook extra inzet nodig van verkeersregelaars tijdens de marktdagen om mensen te begeleiden tijdens deze drukke momenten in het centrum. De kosten voor de fysieke aanpassingen kunnen tot nu toe opgevangen worden binnen de begroting van het programma Leefomgeving en het DVO met HGB omdat er dit jaar een groot aantal evenementen geen doorgang hebben gehad. De kosten voor de verkeersregelaars lopen maandelijks op met een bedrag van circa €20.000 en zullen naar verwachting tot het eind van het jaar door gaan lopen. De totale verwachte kosten zullen dan ongeveer op €150.000 uitkomen.
5. Parkeerinkomsten
In de eerste kwartaalrapportage is gemeld dat als gevolg van de Corona maatregelen wij €400.000 minder parkeerinkomsten zullen ontvangen. Tot en met juli lopen de inkomsten €300.000 achter op de begroting. Op basis van een grove inschatting is de verwachting dat dit tekort in een best case scenario oploopt tot €400.000. In het geval er een tweede corona golf met vergelijkbare maatregelen als de eerste golf zal plaats vinden, is de inschatting dat dit tekort oploopt tot €800.000. Voorgesteld wordt om aanvullend op de eerste kwartaalrapportage €200.000 te reserveren uit de algemene middelen. Vanuit het Rijk worden middelen beschikbaar gesteld als dekking voor de financiële effecten van de corona maatregelen.
6. Kosten Participatie WSW
De gemeente Deventer ontvangt een Rijksbijdrage ter compensatie van de omzetderving WSW bedrijf als gevolg van coronacrisis.
7. Inhaalzorg WMO
De gemeente Deventer heeft conform de landelijke handreiking de zorgaanbieders, financiële zekerheid gegeven voor de omzetdaling over de periode van 1 maart tot en met 1 juli. Tegelijkertijd heeft het Rijk afspraken gemaakt over compensatie van de directe meerkosten die voortkomen uit de coronamaatregelen en het volgen van de RIVM-richtlijnen. Daarnaast zijn Rijk en gemeenten in gesprek over de extra uitgaven over 2020 die gerelateerd kunnen worden aan een evident uitstel van noodzakelijke zorg. Het Rijk heeft voorlopig aan Deventer een bijdrage van € 78.000 beschikbaar gesteld voor de compensatie van meerkosten en inhaalzorg WMO.
8. Maatschappelijke opvang en OGGz
Ter compensatie van gemaakte kosten in verband met Corona voor maatschappelijke opvang en OGGZ ontvangt Deventer als centrumgemeente een bijdrage van €871.835.
9. Meerkosten en inhaalzorg Jeugdzorg
De gemeente Deventer heeft conform de landelijke handreiking de zorgaanbieders, financiële zekerheid gegeven voor de omzetdaling over de periode van 1 maart tot 1 juli. Tegelijkertijd heeft het Rijk afspraken gemaakt over compensatie van de directe meerkosten die voortkomen uit de coronamaatregelen en het volgen van de RIVM-richtlijnen. Daarnaast zijn Rijk en gemeenten in gesprek over de extra uitgaven over 2020 die gerelateerd kunnen worden aan een evident uitstel van noodzakelijke zorg. Het Rijk heeft voorlopig aan Deventer een bijdrage van € 248.000 beschikbaar gesteld voor de compensatie van meerkosten en inhaalzorg Jeugd.
10. Noodopvang / voorziening peuters
Het Rijk heeft voor de gemeente Deventer een bedrag van €48.000 beschikbaar gesteld voor de kosten van noodopvang. Ouders/verzorgers zijn in maart opgeroepen om de rekening voor de opvang te blijven betalen in deze periode. Dit gold ook voor ouders/verzorgers van een kind dat gebruik maakt van de gemeentelijke regelingen voorschoolse educatie, peuteraanbod en sociaal medische indicatie. Op deze wijze kon het gemeentelijke aanbod rondom kinderopvang in stand worden gehouden. Daarbij is ook gecommuniceerd dat ouders een vergoeding krijgen voor het betalen van de eigen bijdrage in deze periode. Met deze eenmalige ophoging ontvangen gemeenten middelen om de eigen bijdrage van de ouders/verzorgers te vergoeden voor de hiervoor genoemde periode.
11. Cofinanciering maatregelen OCW
Met het collegebesluit van 2 juni 2020 (2020-000958) is cofinanciering vrijgemaakt ten behoeve van o.a. Burgerweeshuis in het kader van de ministeriële noodsteunregeling cultuur. Daar hebben wij aangegeven een bedrag van maximaal €40.000 aan noodsteun voor hen te reserveren. Na publicatie van de werkelijke regeling van het Fonds Podiumkunsten bleek dat het beschikbare bedrag voor Burgerweeshuis hoger is dan vooraf was voorzien. Dit houdt in dat de gemeentelijke bijdrage verhoogd kan worden tot een bedrag van maximaal €55.425. Met deze verhoging van co-financiering verhogen ook Provincie en het FPK hun coronasteunbijdragen aan het Burgerweeshuis. Bij college besluit van 18-08-2020 is dit gedaan en is voorgesteld de verwerking hiervan te betrekken bij de tweede kwartaalrapportage 2020.
12. Stallen rijksbijdrage 1e compensatiepakket corona
Het eerste compensatiepakket aan gemeenten voor de coronacrisis bevat een totaalbedrag van €3.074.207,- na aftrek van de kosten rechtstreeks op de verschillende begrotingsprogramma’s resteert een bedrag van €1.013.000. Dit bedrag wordt gestald en blijft daarmee gereserveerd voor nadelen als gevolg van de coronacrisis.
Meer informatie
Nieuw beleid
In het kader van de discussie over gemeentelijk compensatiemaatregelen Corona, heeft het college besloten tot de oprichting van een nieuw en tijdelijk fonds van €200.000 met als doel gezamenlijke ondernemersinitiatieven te stimuleren die bijdragen aan een gastvrije stad én buitengebied in de gemeente Deventer. Dit Corona Initiatief fonds stelt de zwaarst getroffen ondernemers (horeca, detailhandel, retail en toerisme) in de gelegenheid met collectieve initiatieven extra omzet te genereren. In plaats van kwijtschelding van lokale heffingen voor een kleine groep ondernemers (bv precario) wordt met dit fonds een bredere groep ondernemers bereikt en wordt tegelijkertijd een positieve impuls gegeven aan de brede economie in de gemeente.
Gezien het belang van een snelle opzet en uitvoering van het fonds, is besloten de €200.000 uit de algemene middelen in de tweede kwartaalrapportage op te nemen.
(bedragen x €1.000) (-/- = nadeel) | |||
Nr. | Omschrijving | Programma | 2020 |
1 | Noodfonds corona | Economie en internationaal beleid | -200 |
Saldo | -200 |
Lopende kredieten
In de kwartaalrapportage wordt ook per programma gerapporteerd over de lopende investeringen. Zowel inhoudelijk als financieel wordt aangegeven of de realisatie conform de begroting gaat plaatsvinden. Er zijn geen grote afwijkingen te melden welke politieke discussies kan opleveren.
Onvoorzien
De raming onvoorzien in de begroting bedraagt €231.000 en is nog niet aangewend.
Grote projecten
In de leidraad grote projecten is afgesproken dat via de reguliere kwartaalrapportages de rapportage plaats vindt over de grote projecten. De grote projecten die zijn aangewezen betreffen:
Projectnaam | Planning | Financiën | Risico's | Fase | ||||
Bedrijvenpark A1 | Op koers | Behoeft aandacht | Op koers | Realisatiefase | ||||
De Marke Zuid | Op koers | Behoeft aandacht | Op koers | Verkenningsfase | ||||
Haalbaarheidsstudie verbouwing Burgerweeshuis | Op koers | Op koers | Behoeft aandacht | Verkenningsfase | ||||
Implementatie omgevingswet | Op koers | Behoeft aandacht | Op koers | Realisatiefase | ||||
Poort van Deventer - Gasfabriekterrein | Op koers | Op koers | Op koers | Realisatiefase | ||||
Poort van Deventer - S/Park | Op koers | Behoeft aandacht | Behoeft aandacht | Realisatiefase | ||||
Poort van Deventer - Stadsentree (Teugseweg) | Behoeft aandacht | Behoeft aandacht | Op koers | Verkenningsfase | ||||
Realisatie MIMIK Film & Theater | Op koers | Op koers | Behoeft aandacht | Realisatiefase | ||||
Transformatieopgave/Toegang | Op koers | Op koers | Op koers | Verkenningsfase | ||||
Verkenning organisatie sociale teams | Op koers | Op koers | Behoeft aandacht | Verkenningsfase |
Zie voor informatie over de afzonderlijke projecten de Grote projecten .